با گسترش زیرساخت‌های ابری و نیاز به مدیریت مؤثرتر و خودکارسازی عملیات سرورهای لینوکسی، استفاده از ابزارهای  Infrastructure as Code (IaC) تبدیل به یک استاندارد در DevOps شده است. دو ابزار محبوب در این زمینه Terraform و  Ansible هستند که هر یک رویکرد خاص خود را در مدیریت منابع، پیکربندی و اتوماسیون زیرساخت‌ها دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌ها، مزایا، کاربردها و مقایسه Terraform و Ansible در مدیریت سرورهای لینوکس می‌پردازیم. همچنین، نکاتی مهم برای پیاده‌سازی آن‌ها در پروژه‌های واقعی ارائه می‌شود.

 Terraform .1چیست؟ – معرفی و کاربردها

زیرساخت به عنوان کد با Terraform

Terraform یک ابزار Open Source ساخته‌شده توسط HashiCorp است که به شما امکان می‌دهد زیرساخت‌های ابری خود را با استفاده از فایل‌های پیکربندی متنی، ایجاد، تغییر و مدیریت کنید.

 

 

ویژگی‌های کلیدی Terraform

  • پشتیبانی از اکثر ارائه‌دهندگان ابر مانند AWS، GCP، Azure
  • مدیریت state زیرساخت
  • اجرای خودکار plan و apply
  • ماژولار بودن و قابلیت توسعه

کاربردهای Terraform در سرورهای لینوکسی

  • راه‌اندازی خودکار سرورهای Ubuntu یا CentOS در AWS EC2
  • تعریف VPC، Subnet، Load Balancer و Security Group
  • مقیاس‌پذیری اتوماتیک با تعریف Auto Scaling Group

 Ansible .2چیست؟ – معرفی و قابلیت‌ها

پیکربندی خودکار با Ansible

Ansible یکی دیگر از ابزارهای Open Source است که برای مدیریت پیکربندی و اتوماسیون وظایف روی سرورها استفاده می‌شود. این ابزار بدون نیاز به نصب عامل (Agentless) و با استفاده از SSH فعالیت می‌کند.

ویژگی‌های کلیدی Ansible

  • سادگی در نوشتن Playbookها با YAML
  • بدون نیاز به نصب نرم‌افزار اضافی روی سرور هدف
  • مناسب برای مدیریت پیکربندی، نصب پکیج، و اجرای اسکریپت

کاربردهای Ansible در لینوکس

  • نصب و پیکربندی Nginx، Docker، یا Node.js
  • به‌روزرسانی هم‌زمان چندین سرور
  • مدیریت کاربران، فایل‌ها و تنظیمات امنیتی

 

3. تفاوت Terraform و Ansible در مدیریت سرور لینوکس

ویژگی Terraform Ansible
هدف اصلی ساخت زیرساخت پیکربندی نرم‌افزار
زبان پیکربندی HCL YAML
مدل کاری Declarative Declarative و Imperative
Agent نیاز ندارد نیاز ندارد
مدیریت State بله خیر

 

مقایسه عملکرد روی سرورهای لینوکسی

اگر هدف شما ساخت و راه‌اندازی یک ماشین مجازی روی AWS و سپس نصب Docker روی آن است:

  • Terraform ماشین مجازی را ایجاد می‌کند.
  • Ansible روی همان ماشین، Docker را نصب و پیکربندی می‌کند.

 

4. اجرای ترکیبی Terraform و Ansible روی سرورهای لینوکسی

در بسیاری از پروژه‌های DevOps حرفه‌ای، ترکیب این دو ابزار عملکرد بهتری دارد:

سناریوی واقعی:

  1. با Terraform یک سرور Ubuntu در AWS بسازید.
  2. خروجی IP سرور را با output دریافت کنید.
  3. فایل inventory را برای Ansible تولید کنید.
  4. با Ansible روی همان سرور Nginx و UFW نصب و پیکربندی کنید.

نمونه کد ترکیبی:

فایل Terraform:

resource “aws_instance” “web” {

ami           = “ami-0c55b159cbfafe1f0”

instance_type = “t2.micro”

tags = {

Name = “WebServer”

}

}

خروجی IP برای Ansible  :

output “server_ip” {

value = aws_instance.web.public_ip

}

فایل Ansible Playbook:

– hosts: all

become: true

tasks:

– name: نصب Nginx

apt:

name: nginx

state: present

5. بهترین روش‌ها (Best Practices) برای استفاده از Terraform و Ansible

  • مدیریت ایمن متغیرها: از ابزارهایی مثل Vault برای رمزگذاری اطلاعات استفاده کنید.
  • جدا کردن وظایف زیرساخت و پیکربندی: Terraform برای ساخت، Ansible برای پیکربندی.
  • استفاده از : GitOps نسخه‌بندی کدهای زیرساخت و اعمال تغییرات فقط از طریق Pull Request
  • اتومات‌سازی: CI/CD اجرای خودکار Playbookها یا Terraform Plan/Apply در CI pipeline
  • مانیتورینگ و لاگ‌گیری: برای بررسی خطاها در اجرای Taskها یا Resourceها

 

6. اجرای Terraform و Ansible در Cloud Providers

AWS

  • Terraform با استفاده از provider aws به راحتی EC2، VPC و RDS را مدیریت می‌کند.
  • Ansible با dynamic inventory و استفاده از IAM Roleها فعالیت می‌کند.

GCP

  • Terraform با Google Cloud SDK سازگار است.
  • Ansible برای پیکربندی VMها در Compute Engine کاربرد دارد.

Azure

  • Terraform با ARM Templateها و مدیریت منابع Azure Resource Group سازگار است.
  • Ansible از طریق SSH و Azure CLI روی VMها کار می‌کند.

 

جمع‌ بندی نهایی

اگر به دنبال ساخت، پیکربندی و مدیریت حرفه‌ای سرورهای لینوکسی در محیط ابری هستید، استفاده هم‌زمان از Terraform و  Ansible انتخاب هوشمندانه‌ای است. Terraform به شما امکان ساخت زیرساخت ابری با امنیت و دقت بالا را می‌دهد، در حالی‌که Ansible پیکربندی و اجرای وظایف روی سرورها را ساده و سریع می‌کند.

درک تفاوت‌ها و کاربردهای این دو ابزار، کلید موفقیت در پروژه‌های DevOps و مدیریت زیرساخت‌های ابری است. برای شروع، پیشنهاد می‌شود پروژه‌های کوچک را با ترکیب این ابزارها پیاده‌سازی کرده و به تدریج در مقیاس سازمانی گسترش دهید.